پیروز ماراتن تحریم انگلیس و امریكا كیست؟
محفل: قدرت پیر که بنیانگذار تحریم ایران است، فرزند خود پهلوی پسر را تحریم کرد و ایالات متحده نیز راه او را تا بی نهایت ادامه داد اما حاصل این مارتن چه بود؟ فرجام مارتن با ایران است یا ایالات متحده امریکا؟
به گزارش محفل به نقل از ایسنا، امروز اول خرداد ماه چهل و یکمین سالگرد تحریم اقتصادی ایران توسط ایالات متحده امریکا در سال ۱۳۵۹، سه دهه پس از تحریم اقتصادی انگلستان است.
بررسی سوابق تاریخی و رصد عملکرد جهانی کشورهای قدرتمند و استعمارگر حکایت از خوی برتری جویی و مطیع کردن و فرمانبر نگهداشتن کشورهای استقلال طلب است.
نخستین تحریم کننده یا مبدع و متولی تحریم ایران، پادشاهی بریتانیای کبیر است که برای تنبیه و به زانو درآوردن دولت دکتر محمد مصدق در اوایل دهه ۱۳۳۰ شمسی نخستین تحریم سراسری و جامع را مقابل ایران عصر پهلوی به اجرا گذاشت. هر چند که با این حربه و اقدامات سیاسی تکمیلی بعدی توانست در کوتاه مدت به اهدافش رسید اما با قطعیت یافتن ملی شدن صنعت نفت و به میدان آمدن روحانیون مجاهد و مردم مظلوم کشورمان، دست استعمار پیر برای همیشه از منابع زیرزمینی کشورمان کوتاه شد.
ریشه تحریم سیاسی – اقتصادی
به دنبال علنی شدن دعوت مردم به دین اسلام از طرف محمد بن عبدالله(ص)، رسول مکرم اسلام و استقبال اقشار فرودست و مستضعف سرزمین حجاز از این دعوت و به دنبال آن مستقل شدن مسلمانان از کفار مکه، رفته رفته حساسیت خاندان بنی قریش که قدرت مسلط عربستان بود بر آخرین فرستاده الهی بیشتر و بیشتر شد و حقله محاصره و محدودیتهای ایشان و پیروانشان تنگتر و تنگتر شد تا جایی که رسول خدا(ص) به همراه دو خاندان معروف حجاز یعنی بنی هاشم و بنی عبدالمطلب در شب اول محرم سال هفتم بعثت در محاصره اقتصادی خاندان قریش قرار گرفتند.
قریش پیمان نامه ای به خط منصور بن عکرمه و امضای صاحب نفوذان و ریش سفیدان طایفه ها و قبیله های مهم مکه تنظیم کرد و آنرا در داخل خانه خدا قرار دادند و سوگند یاد کردند که تا از پا درآوردن پیامبر(ص) و یارانش به این پیمان وفادار بمانند.
مضمون این پیمان نامه به این شرح بود: هر گونه معاشرت با مسلمانان و ارتباط با محمد ممنوع می باشد، خرید و فروش کالا و مواد غذایی و هر گونه معاملات اقتصادی با محمد و یارانش ممنوعست و امضا کنندگان پیمان باید از همه مفاد پیمان تبعیت و پشتیبانی کنند.
با تحریم مسلمانان از طرف قریش، ابوطالب عموی پیامبر فرمان داد عموم فامیل بنی هاشم و بنی عبدالمطلب و سایر مسلمانان از شهر مکه بیرون بروند و به دره ای به نام شعب ابوطالب که محل رفت و آمد اختصاصی ایشان در بین کوه های اطراف مکه بود ساکن شوند. شعب ابوطالب خانه های کوچک و سایبان های مختصری برای اسکان تحریم شوندگان داشت و عموی پیامبر برای محافظت از ساکنان شعب، تعیین کرد.
پیامبر، خدیجه، ابوطالب و سایر مسلمانان سه سال را در سخت ترین شرایط اقتصادی و اجتماعی در شعب ابوطالب زندگی کردند. بگفته ابن سعد هنگامی که ابوطالب خبر محو شدن پیمان نامه را به مشرکان قریش داد سال دهم بعثت بود. آنان در این ۳۶ ماه از ثروت و دارایی خدیجه و ابوطالب برای تامین خوراک و مایحتاجشان بهره بردند. گاهی نیز اقوام نزدیک اما غیرمسلمانشان برایشان آذوقه می آوردند.
مقاومت پیامبر و یارانش در کنار خبر محمد راستگو (ص) در خصوص خورده شدن کاغذ پیمان نامه به جز کلمه بسم الله از طرف موریانه در نهایت موجب شکسته شدن محاصره اقتصادی و رها شدن مسلمانان از بند تحریم قریش شد.
تحریم ایران
بیش از هفت دهه از نخستین تحریم جامع و سراسری ایران توسط بریتانیای کبیر و بیش از ۷۰ سال از صدور نخستین قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد برای شکست طرح ملی شدن صنعت نفت ایران و به زانو درآوردن دکتر محمد مصدق و دولتش می گذرد. بااینکه این تحریم در کوتاه مدت سبب برد انگلستان شد اما در طولانی مدت راه به جایی نبرد و پیروز میدان مصدق بود و ایرانِ عصر پهلوی.
سه دهه بعد یعنی در اواخر دهه ۱۳۵۰ ایالات متحده امریکا که دوره جوانی قدرتمندیش را به سرعت طی و زیربنا و روبنای رژیم سیاسی ایران را مهندسی می کرد، در واکنش به اشغال سفارت کشورش از طرف دانشجویان پیرو خط امام، کشورمان را با تحریم های اقتصادی وسیعی درگیر کرد و دامنه آنرا در پیِ چالش بر سر برنامه هسته ای کشورمان فزونی بخشید.
سران این کشور از ابزار تحریم اقتصادی ۷۹۶۷ برای مداخله در امور سایر کشورها به ویژه جمهوری اسلامی ایران استفاده کردند. تحریم های ۷۹۶۷ افراد، شرکتها، سازمانها، دولتها و حتی فروشگاه های عرضه کالا و خدمات را هم شامل شده است.
به دنبال ارجاع پرونده کشورمان از آژانس بین المللی انرژی اتمی به شورای امنیت سازمان ملل متحد در سال ۱۳۸۵، تحریم های متنوع و دامنه دار و کشداری بیش از پیش، گریبانگیر کشورمان شد بطوریکه در یک فقره دولت امریکا بیش از ۷۰۰ نوع تحریم ضد نظام سیاسی و کارگزاران کشورمان به اجرا گذاشت. علاوه بر آن آمریکا به کمک همپیمانان اروپایی خود تبادلات دارویی و اقتصادی و بانکی و پزشکی و صنعتی و کشتیرانی کشورمان را مختل کرد تا نظام سیاسی کشورمان را از پا درآورد.
دیوید کوهن، بنیانگذار و معمار تحریم های ایران در سخنرانی خود در جمع دانشجویان مؤسسه ی آموزشی وکالت با عنوان تکامل قدرت مالی آمریکا و تناسب آن با تحریمهای اقتصادی این کشور ضد کشورهای مختلف جهان خصوصاً ایران، اظهار داشت: موفقیت در اعمال تحریم های ایران، بر چند پایه استوار بوده است. اول، شفافیت نظام مالی که اجازه ی رصد کردن را به دولتمردان آمریکا می دهد و دیگری نفوذ و گستره ی استفاده از دلار در اقتصاد جهانی که اجازه ی تنبیه بازیگران را می دهد و در آخر انسجام و هماهنگی میان تصمیم گیران آمریکایی از عناصر موفقیت تحریم های ایران بوده است.
علاوه بر تحریم یکجانبه دولت امریکا، کشورمان گرفتار تحریم های چندجانبه شورای امنیت سازمان ملل، تحریم های اتحادیه اروپا و تحریم های کنگره امریکا هم شد اما این که سریال تحریمهای غرب بر ضد کشورمان تا چه اندازه توانست ایالات متحده و همپیمانانش را به اهداف زورگویانه شان نزدیک کند، جای تردید دارد.
تمایل آمریکا به استفاده یکجانبه از مکانیزم تحریمها مقابل ایران سبب شد تا برخی متحدان واشنگتن نیز از این تحریمها بعنوان تهدیدی ضد منافع اقتصادی خودشان یاد کنند.
تهدیدات گوناگون ناشی از تحریم های یکجانبه آمریکا مقابل ایران سالهاست از حوزه اقتصاد فراتر رفته و روابط آمریکا با اروپا و شرکای قدیمیش را متاثر کرده است.
بگفته الیزابت روزنبرگ از مقامات پیشین وزارت خزانه داری آمریکا در دولت اوباما که اتفاقا نقش موثری در اعمال تحریم ها مقابل ایران داشت، تحریم های امریکا مقابل تهران از سال ۲۰۱۰ به بعد شدت بیشتری گرفت. وی دولت امریکا را در ارزیابی درست هزینه های اقتصادی تحریم ها بر ایران ناتوان دانست و تحریمها را اشتباه، پر هزینه و بدون اثر توصیف کرد.
نشریه پولیتیکو در گزارشی وظیفه وزارت خزانه داری امریکا را ارزیابی موفقیت تحریم های اعمال شده بر ضد ایران در دستیابی به اهداف سیاسی خاص دانست و از بی توجهی این وزارتخانه نسبت به بی اثر بودن تحریم ها مقابل ایران انتقاد نمود.
این نشریه امریکایی از در جریان بودن حیات اقتصادی ایران به رغم تحریم های گسترده آمریکا سخن گفت و ایران را در میدان محاصره اقتصادی، پیروز دانست.
حتی استقبال شرکت های خارجی برای همکاری با ایران بعد از ۱۵ سال تحریم شدید و پیوسته به اندازه ای شده که قسمتی از این شرکتها به تحریمهای امریکا توجه نکرده و پنهان و آشکار به خوان اقتصادی ایران وارد شدند و رقبای امریکایی و اروپایی خودرا از این سفر پر برکت بی نصیب گذاشتند.
البته شرکت های اروپایی و آمریکایی که بازار پرجاذبه ایران را از دست دادنده اند همیشه خواهان برقراری روابط اقتصادی و همکاری های دو و چند جانبه با ایران بوده اند و شاید با تغییر رفتارهای دولت بایدن بتوانند موافقت تهران برای ورود به بازار دهها میلیارد دلاری ایران را به دست آورند.
رمز موفقیت ایران
بنیانگذار فقید جمهوری اسلامی ایران ۲۷۰ روز پس از ورود دولت ایالات متحده به بازی دومینوی تحریمها در تاریخ ۲۶ بهمن ۱۳۵۹ در جمع کفیل وزارت نفت، معاونان، مدیران شرکت ملی نفت و گاز و صنایع پتروشیمی و شرکت های وابسته، با تبیین آثار فرهنگی و روانی وابستگی ایران دوران پهلوی به امریکا، گفتند: «آنها می خواستند همه‌ی مغزهایی که در ایران هست وابسته باشد؛ یعنی خود اطبا هم شخصیت خودشان را گم کنند، و بجای این که خودشان شخصیت داشته باشند، احاله کنند یک چیزهایی را به خارج، خوف این که ما نمی توانیم. شما دیدید در این جنگ تحمیلی که پیش آمد و محاصره‌ی اقتصادی ما شدیم، خود ایرانیها خود ارتشیها این قطعات را درست کردند. اگر پیش از این بود، یکی از آن قطعات را نمی توانستند درست کنند؛ از باب این که شخصیتشان را گم کرده بودند، می گفتند باید متخصص بیاید.»
امام خمینی (ره) متذکر شدند: «من اعتقادم است که اگر ما در محاصره‌ی اقتصادی ۱۰ سال، ۱۵ سال واقع بشویم شخصیت خودمان را پیدا می کنیم؛ یعنی همه‌ی مغزهایی که راکد بودند در آن وقت و نمی توانستند فعالیت بکنند به فعالیت می افتند. این طبیعی است که اگر یک نفر آدم یک جایی نشسته و همه چیز او را می آورند تقدیمش می کنند این فکرش به کار نمی افتد، حتی کاسب هم نمی تواند بشود! اگر یک آدمی بود که اول بامداد چایش را و نانش را بیاورند، ظهر هم همچنین. شب هم همچنین، هر احتیاجی هم داشت، هر چیزی بود، برآورده کردند، این نمی تواند دیگر هیچ کاری بکند، یک مرد فلجی می شود.»
ایشان ادامه دادند: «اینها می خواستند در این مملکت یک موجودات فلج بار بیاورند. تبلیغات دامنه دار و اعمال بسیار کوبنده بود که به ما حالی کنند که شماها نمی توانید! شماها نمی آید ازتان هیچ کاری. از آن طرف هم از آنجا هر چیزی بیاورند و متخصصین از خارج وارد کنند، و هر چیزی که احتیاج دارند راجع به هر امری از خارج بیاورند. وقتی که یک ملتی دید که خارج همه چیزش را دارد اداره می کند و دیگر احتیاجی ندارد، این به فکر نمی افتد که خودش احتیاجش را رفع کند.»
رهبر فقید انقلاب اسلامی یادآور شدند: «آن روزی که این ملت فهمید که اگر ما جدیت نکنیم برای کشاورزیمان، جدیت نکنیم، برای صنعت نفتمان، جدیت نکنیم برای کارخانه های خودمان، از بین خواهیم رفت و کسی نیست که به ما بدهد، وقتی این احساس پیدا شد در یک ملتی که من خودم باید هر چیز می خواهم تهیه کنم، دیگران به من نمی دهند، این احساس اگر پیدا شد، مغزها به راه می افتد و متخصص پیدا می شود در هر رشته ای و بازوهایی که هر عملی را می توانند انجام بدهند به کار می افتند: کشاورزی را خودشان درست می کنند؛ کارخانه ها را خودشان راه می اندازند.»
امام (ره) بیان کردند: «برای این که محاصره‌ی اقتصادی معنایش این است که مایحتاج ما را به ما نمی دهند. وقتی که ما یحتاج را به ما ندادند، خودمان می رویم دنبالش. ممکنست یک ده سالی زحمت بکشیم، ده سالی گرفتاری داشته باشیم، اما نتیجه آخرش این است که پس از ده سال خودمان هستیم؛ دیگر احتیاج به این که دست دراز نماییم طرف این مؤسسه یا آن مؤسسه یا آن کشور و این کشور نیستیم. اشکال مطلب همین است که در رژیم سابق جوری عمل کرده بودند و جوری ما را و جوانهای ما را تربیت کرده بودند که خودشان را تهی می دیدند از همه چیز، و می گفتند مصرف نماییم ما. و این را یک چیزی می دانستند! و حتی تعبیر بعضی ها این بود که خوب، چه عیب دارد، دیگران نوکرما هستند برای ما می آورند، ما هم مصرف می کنیم! غافل از این که خیر، ارباب شما هستند! و همه چیزهای شما را می برند به این صورت که می خواهیم به شما چیز بدهیم. مهم این است که ما بفهمیم که دیگران به ما چیزی نمی دهند، ما خودمان باید تهیه نماییم.»
بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، چین را نماد مقاومت و خلاقیت در خودکفایی در عرصه کشاورزی دانستند و افزودند: «از قراری که شنیدم در چین یک وقتی در پشت بامهایشان هم گندم می کاشتند. علاوه بر زمینهایشان، توی حیاطهاشان، در پشت بام هم گندم می کاشتند. یک مملکت اگر بخواهد خودش به پای خودش بایستد، مستقل بشود در همه‌ی ابعاد، چاره ندارد جز این تفکر که «ما باید از خارج چیز وارد کنیم» از کله اش بیرون کند. مغزش توجه به این بکند که ما از خارج نباید وارد بکنیم. اگر یک چیزی نداریم، از خارج برایمان نمی آورند آن فلان کار را انجام نمی دهیم، تا خودمان درست نماییم. اگر یک وقت دیدیم که ما چنانچه یک کارخانه ای را نمی توانیم راه بیندازیم، اتکال به این نکنیم که برویم از خارج بیاوریم. خودمان دنبالش برویم تا کار انجام بگیرد، و انجام می گیرد.»
امام خمینی اشاره کرد: «مغزهای اروپا با مغزهای ایران فرقی ندارند، جز این معنا که آنها آن طوری تربیت شدند و خودشان را آن جوری درست کردند؛ و ماها را این طوری تربیت کردند. ما را یک موجودات مهملی بار آوردند.»
آیت الله سیدعلی خامنه ای، رهبر انقلاب اسلامی از دوران ریاست جمهوری و پس از آن در طول چهار دهه رهبری انقلاب اسلامی نسبت به امریکا و عملکردش بر ضد جمهوری اسلامی ایران به کرات صحبت کردند همچون در سخنرانی نوروزی ابتدای سال ۱۴۰۰ ضمن اشاره به رویه امریکا در محاصره اقتصادی ایران، بیان کردند: «در سخنرانی نوروزی خطاب به ملت گفت محاصره ی اقتصادی و تحریم که آمریکا مقابل ما انجام داد و مقابل برخی از کشورهای دیگر هم انجام میدهد، یکی از جنایتهای بزرگ دولتها است. به مسئله ی تحریم به شکل یک کار سیاسی یا دیپلماسی نباید نگاه کرد؛ این واقعاً جنایت است. این که یک ملّتی را تحریم کنند که نتواند دارو وارد کند، نتواند ابزار پزشکی وارد کند، نتواند امکانات غذائی وارد کند -حالا ما الحمدلله گِلیم خودمان را از آب بیرون میکشیم و کشیده ایم، امّا برخی از کشورها هستند که نمیتوانند این کار را بکنند- واقعاً جنایت بزرگی است و این جنایت از دولتی مثل آمریکا برمی آید که میتواند در یک روز ۲۲۰ هزار نفر را به قتل برساند؛ این جنایت را برخی از قدرتها همچون آمریکا کردند. این را بدانید که تحریم و محاصره ی اقتصادی بطور قطع یک جنایت بزرگ است.»
منابع:
مقریزی، تقی الدین، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، ج ۱، ص ۴۴، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۲۰ق.
ابن هشام، عبدالملک، السیرة النبویة، ج ۱، ص ۳۵۰، بیروت، دارالمعرفة، چاپ اول، بی تا؛ با اندکی تفاوت ر. ک: ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، دیوان المبتدأ و الخبر فی تاریخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوی الشأن الأکبر(تاریخ ابن خلدون)، تحقیق، خلیل شحادة، ج ۲، ص ۴۱۴، بیروت، دارالفکر، چاپ دوم، ۱۴۰۸ق
انتشارات دانشگاه کمبریج. ۱۹۸۲. ص۴۵۴
صحیفه امام جلد ۱۴ ص ۱۱۴ – ۱۱۷
بیانات نوروزی رهبر انقلاب در ابتدای سال ۱۴۰۰
منبع: mahfel110.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب