شبه قاره هند پرچمدار پرشمارترین نیروها میان صلحبانان بین المللی
محفل: سازمان ملل متحد گزارشی از صلحبانان خود در سال 2020 منتشر نموده است كه برمبنای آن اتباع كشورهای شبه قاره هند با 30 درصد سهم همچون سال های گذشته، پرشمارترین آنها در عملیات های نظامی حفظ صلح كلاه آبی ها در سطح جهان هستند.
از بین ۶ کشور نخست در این لیست پخش شده، ۴ کشور از بین کشورهای این منطقه هستند. چه دلایلی را می توان برای مشارکت بالای این کشورها در ماموریت های پرخطر نیروهای پاسدار صلح سازمان ملل در مناطق بحران زده برشمرد؟
در تقویم جهانی، ۲۹ می (۹ خرداد) بعنوان روز بین المللی نیروهای پاسدار صلح سازمان ملل متحد نامیده شده است. به همین مناسبت سازمان ملل متحد، لیستی از کشورهایی که در سال ۲۰۲۰ بیشترین حضور بین نیروهای کلاه آبی دارند را منتشر نموده است.
امسال نیز آنچه مورد توجه کارشناسان قرار گرفته، حضور بسیار پر شمار کشورهای شبه قاره هند بین نیروهای حافظ صلح است. از بین ۶ کشور نخست در لیست انتشار یافته توسط سازمان ملل، ۴ کشور از بین کشورهای این منطقه هستند. بنگلادش با ۶۴۳۵ نفر در رده دوم، نپال با ۵۶۵۵ در رده چهارم، هند با ۵۴۳۳ نفر در رده پنجم و پاکستان با ۴۴۶۱ نفر در رده ششم لیست کشورهای حاضر در عملیات های نظامی سازمان ملل قرار گرفته اند. هرچند جایگاه بسیار کمرنگ جمهوری اسلامی ایران با ۲ نفر در رده های پائین این جدول قرار دارد، جای بحث فراوان است و باید مورد پرسش جدی قرار گیرد، ولی در این نوشتار بر آن هستیم به بررسی علل حضور پرشمار کشورهای شبه قاره هند بپردازیم. به راستی در لوای شعارهای سیاسی و ژست های صلح طلبانه هند و همسایگانش چه چیزی سبب ترغیب این کشورها برای حضور در عملیات های پرخطر سازمان ملل در مناطق بحران زده قاره های مختلف شده است؟
سابقه فعالیت نظامی سازمان ملل متحد به ۱۹۴۸ و کوشش برای مهار بحران فلسطین برمی گردد. در سال ۱۹۴۹ کلاه آبی ها به همین منطقه شبه قاره اعزام شدند تا در مرز بین پاکستان و هند مستقر شوند. از آن تاریخ به بعد نیروهای حافظ صلح سازمان ملل در ۷۱ ماموریت مختلف در سراسر جهان شرکت کرده اند، از تیمور شرقی تا کوزوو، از سودان تا هائیتی و از افغانستان تا السالوادر. در میان این ماموریت ها، البته می توان به ماموریت حفظ صلح در مرز ایران و عراق در فاصله سال های ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۱ نیز اشاره نمود. هم اکنون سازمان ملل با ۸۱۳۷۰ نیرو در ۱۳ ماموریت در جهان حفظ صلح فعال است. باوجود همه مسائل حاشیه ای و فساد اخلاقی و مالی و رفتارهای جانبدارانه که در بعضی ماموریت ها پیش آمده است، کلاه آبی ها نقش فراوانی در حفظ صلح در جهان داشته اند و در این راه ۳۹۲۸ نفر از بین آنان نیز کشته شده اند. بیشترین تعداد کشته های سازمان ملل مربوط به ماموریت حفاظت از لبنان در مقابل تهاجم نیروهای صهیونیستی بوده است. بعنوان قدردانی از این فعالیت ها در سال ۱۹۸۸ جایزه صلح نوبل به این نیروها اعطا شد.
هزینه سالیانه نیروهای حافظ صلح بطور میانگین به حدود ۷ میلیارد دلار می رسد که بودجه آنرا کشورهای عضو سازمان ملل تامین می کنند. بیشترین مبالغ این کمک های مالی به نیروهای کلاه آبی توسط اعضای ثابت شورای امنیت به اضافه ژاپن، کره جنوبی و کانادا پرداخت می شود. البته باوجود اینکه بیشترین تامین مالی عملیات های نظامی سازمان ملل توسط کشورهای پیشرفته و ثروتمند است، از لحاظ نیروی انسانی و سرباز این کشورها چندان تمایلی برای مشارکت در برنامه های پرخطر حفظ صلح ندارند و کمتر از ۵ درصد کلاه آبی ها از کشورهای غربی هستند. در لیست تعداد نیروهای پاسدار صلح، بیشترین تعداد متعلق به کشورهای نه چندان پیشرفته است. البته دراین زمینه باید کشور هند را یک استثنا در نظر گرفت. کشورهای شبه قاره هند در مجموع بیش از ۳۰ درصد نیروی مسلح سازمان ملل را تامین می کنند. در زمینه نیروهای پلیس و افسران ستادی و امدادی نیز مشارکت کشورهای شبه قاره بسیار پرشمار است. درباره علل مشارکت بالای کشورهای حوزه شبه قاره هند در ماموریت های حفظ صلح سازمان ملل دلیلهای مختلفی را می توان برشمرد، از جمله:
- اعتبار دیپلماتیک: شاید اولین رهاورد مشارکت یک کشور در ماموریت های حفظ صلح در چارچوب سازمان ملل متحد، بحث ایجاد اعتبار دیپلماتیک و پرستیژ سیاسی باشد. خیلی از کارشناسان، مشارکت هند در این ماموریت های نظامی بین المللی را یکی از راهکارهای این کشور برای معرفی خود بعنوان یک قدرت جهانی می دانند. هند بوسیله مشارکت بالا در نیروهای کلاه آبی به دنبال کسب مشروعیت برای تحقق یکی از اهداف اصلی خود یعنی دستیابی به کرسی عضو ثابت شورای امنیت و حق وتو در این شورا است. علاوه بر این، مشارکت در برنامه های حفظ صلح سازمان ملل، جایگاهی برای این کشورها در مناطق مناقشه به وجود می آورد که پس از استقرار صلح و با ثباتی کشور میزبان، می تواند وزن دیپلماتیک کشور مشارکت کننده در نزد کشور میزبان را افزایش دهد.
- داشتن ارتش های بزرگ: در سال های اخیر، ارتش های غربی بطور مداوم به کاهش نیروی انسانی خود پرداخته اند. بر خلاف این کشورها که به کوچکتر کردن ارتش های خود در چارچوب تغییر سیاست های دفاعی شان مبادرت کرده اند، کشورهای شبه قاره و منطقه جنوب آسیا در حال افزایش تعداد نیروهای مسلح خود هستند. البته این مسئله و بزرگ بودن ارتش های شبه قاره، ریشه در مسائل تاریخی و برخی سیاست های استعماری بریتانیا نیز دارد. در طول جنگ های جهانی اول و دوم، منطقه شبه قاره بیشترین تعداد سربازان زیر پرچم بریتانیا را تامین می کرد. این تعداد بالای نفرات نیروهای مسلح از دلیلهای مشارکت هند و همسایگانش در ماموریت های سازمان ملل بر شمرده شده است. البته باید به این مسئله نیز توجه کرد که بیشتر این درگیری ها در مناطق بحران زده قاره آفریقا بوده است که از نظر سازمان ملل، رابطه راهبردی با کشورهای شبه قاره ندارند. البته شاید سازمان ملل هم اکنون باید در چنین دیدگاهی، تجدید نظر کند چونکه دولت هند از چند سال قبل سرمایه گذاری و کارهای تجاری و اقتصادی فراوانی در قاره آفریقا آغاز نموده است.
- منافع مالی: همانگونه که پیش تر گفته شد، بودجه سالیانه نیروهای پاسدار صلح سازمان ملل بطور میانگین به حدود ۷ میلیارد دلار می رسد. مقدار قابل توجهی از این بودجه برای پرداخت حقوق نیروهای نظامی حاضر در این ماموریت ها اختصاص می یابد. حقوق دریافتی نیروهای کلاه آبی بسیار بالاتر از حقوق دریافتی این نیروها در ارتش های ملی کشورهایشان است. بطور مثال حقوق دریافتی یک سرباز ارتش پاکستان در حدود ۲۰ هزار روپیه معادل ۲۰۰ دلار در ماه است. در صورتیکه همین سرباز در ماموریت های سازمان ملل بطور روزانه ۱۰۰ تا ۳۰۰ دلار دریافت می کند، یعنی تا ۹۰۰۰ دلار در ماه و این مبلغ از مالیات نیز معاف است. در نتیجه نیروهای مسلح کشورهای شبه قاره تمایل زیادی برای حضور در ماموریت های سازمان ملل دارند.
- تسلط به زبان انگلیسی: با توجه به حضور تاریخی بریتانیا در شبه قاره هند، زبان انگلیسی در کشورهای این منطقه زبان رسمی و تحت عنوان "زبان دوم" شناخته می شود. یعنی لفظ "زبان خارجی" برای آن اطلاق نمی گردد و در نتیجه اکثریت سربازان و افسران ارتش های کشورهای شبه قاره مسلط به زبان انگلیسی هستند. این عامل نقش زیادی در حضور پر شمار نفرات نیروهای مسلح کشورهای شبه قاره هند در ماموریت های بین المللی سازمان ملل در چارچوب پاسداران صلح دارد.
- بالابردن مهارت های نظامی: نیروهای پاسدار صلح سازمان ملل در تمرین های نظامی حرفه ای در بالاترین سطح شرکت می کنند. این تمرین ها و افزایش آمادگی توسط افسران برجسته وابسته به ارتش های بزرگ دنیا انجام می شود و در حالت عادی سربازان کشورهای شبه قاره هند دسترسی به این تمرینات و آموزش های نظامی ندارند. علاوه بر این، حضور دائمی در برخوردهای نظامی و درگیری های جدی در مناطق بحرانی و شرایط جنگی بر آمادگی نیروهای مسلح این کشورها می افزاید. در واقع ماموریت های بین المللی نیروهای پاسدار صلح برای ارتش های حوزه شبه قاره هند فرصت رزمایشی جدی و همیشگی را فراهم می آورد.
البته باید اذعان داشت که این مشارکت کشورهای شبه قاره هند در برنامه های نظامی سازمان ملل، هزینه ها و تلفاتی نیز برای این دولت ها به وجود آورده است. از آغاز فعالیت این نیروها از سال ۱۹۴۸، هند ۱۶۰ کشته، پاکستان ۱۳۷ کشته، بنگلادش ۱۲۴ کشته و نپال ۷۱ کشته داده اند. با این وجود، فواید بالای این مشارکت در ماموریت های کلاه آبی های سازمان ملل، همچنان کشورهای شبه قاره هند را ترغیب به ادامه حضور در چارچوب این کارهای نظامی می نماید.
با توجه به مزیت های بالای مشارکت در ماموریت های بین المللی کلاه آبی ها، شاید وقت آن رسیده باشد تا جمهوری اسلامی ایران نیز، به صرف رژه نیروهای ایرانی پاسدار صلح سازمان ملل در مراسم نظامی سالیانه بسنده نکند و نیروهای ارتش خودرا تحت پرچم سازمان ملل متحد بطور جدی و گسترده به مناطق مختلف جهان اعزام کند.
منبع: محفل
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب