در نشست دانش روابط بین الملل در تبیین پیاده روی اربعین مطرح شد؛
اگر کسی اربعین را به دولت ها ربط بدهد گرفتار ساده سازی شده است
محفل: کرسی ترویجی عرضه و نقد دیدگاه علمی با عنوان دانش روابط بین الملل و ظرفیتهای آن در تبیین پیاده روی اربعین با ارائه جواد حق گو دانشیار دانشگاه تهران اجرا شد.
به گزارش محفل به نقل از مهر، کرسی ترویجی عرضه و نقد دیدگاه علمی با عنوان «دانش روابط بین الملل و ظرفیتهای آن در تبیین پیاده روی اربعین» با ارائه جواد حق گو دانشیار دانشگاه تهران و با حضور ناقدان جلسه حجت الاسلام وحید واحد جوان عضو هیأت علمی دانشگاه تهران و بهروز محمدی منفرد عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، سعید شکوهی عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، محمد رادمرد سلیمان دارابی عضو هیأت علمی دانشگاه مازندران، امید وقوفی عضو هیأت علمی دانشگاه امام حسین (علیه السلام) و دبیری علمی سید محمد موسی کاظمی اجرا شد.
در این جلسه جواد حق گو دانشیار دانشگاه تهران به عنوان ارائه دهنده به ارائه دیدگاه خود پرداخت و اظهار داشت: تبیین انجام شده درباب پیاده روی اربعین از جهت چرایی ضعف های زیادی دارد. از حیث چرایی و چگونگی، عامل انگیزه در این رویداد قابل فهم نیست. انگیزه با مفاهیم پیوند می خورد. این که میزبان با چه انگیزه ای از زوار پذیرایی می کند قابل فهم نیست. این امر را با آموزه های بصری روابط بین الملل و سازه انگاری نمی شود فهم کرد. بحث فراتر از هویت به مفهوم معمولش است. این که افراد هر آن چه دارد در طبق اخلاص می گذارد، بسیار پیچیده است و این امر نمی تواند با هویت مدرن فهم شود. باید بررسی نماییم پدیده ای مانند پیاده روی اربعین با چه انگیزه ای و با چه منافعی چنین چیزی شکل می گیرد، حائز اهمیت می باشد.
دانشیار دانشگاه تهران اضافه کرد: در بحث چگونگی نیز کسی نمی تواند بفهمد این بسیج چگونه شکل می گیرد و کسی اگر بخواهد به دولت ها آنرا ربط بدهد گرفتار ساده سازی شده است. دولت تنها در نقش کاتالیزور است. کلیت پدیده فراتر از نمادهای مادی و مورد توجه عقل ابزاری است.
حق گو اظهار داشت: این رویکرد نظری میان همه ادعاها در فهم این پدیده نمی تواند پیشرو باشد و نمی تواند در بحث چرایی و چگونگی آنرا تبیین کند و از این جهت نیاز است نقصان نظری و فرا نظری برطرف شود.
وی افزود: اگر از نظر علم مدرن و تمرکزش بر مفهوم عقل فراتر برویم شاید مؤلفه عشق را هم بتواند درگیر کند. عقل به عنوان چراغ راهنماست. عقل عملی و نظری مدنظر است. عقل عملی وضع کننده قواعد و قوانین است عقل مصلحت اندیش و عقل ایمانی قسمت دیگر آنست.
دانشیار دانشگاه تهران اضافه کرد: عقل ایمانی بدنبال سعادت دنیوی و اخروی است که به دو قسمت عقل متعارف و عقل قدسی تقسیم می شود. عقل متعارف عاقبت اندیش است این کار را انجام می دهم که ثواب کنم. عقل متعارف خود محور است. عقل قدسی که عاقبت اندیش است به مرحله عشق حقیقی می رسد.
حق گو با اشاره به این که تقاطع عقل و عشق در این رویداد اربعین حسینی بسیار مشهود است، گفت: انسان وقتی پیاده روی اربعین را دقیق نگاه می کند و به عنوان ابژه می شناسد که اگر با عقل متعارفی فهم نماییم، بارقه هایی از عقل قدسی و عشق حقیقی در آنجا می بینیم. در حقیقت همان عشق بلندمرتبه سیدالشهداست که با دید و عقل قدسی فنا فی الله شمرده می شود. این عشق قدسی ماندگار تر و پایدار می باشد.
وی با اهمیت روابط بین الملل اضافه کرد: دانش روابط بین الملل زمانی که می خواهد پدیده اربعین را فهم کند چون از نظر نظری فهم ندارد آنرا کار دولت ها می پندارد و تقلیل به سیاستهای حکومتی می دهد. اما دولت ها تنها نقش کاتالیزور دارند و در پیوند مفهوم عقل قدسی و عشق حقیقی قابلیت دارند. ما در روابط بین الملل نیاز به باز اندیشی و بازتعریف برخی مفاهیم داریم.
تمام اسامی خداوند در امام حسین (ع) تجلی دارد
در ادامه حجت الاسلام وحید واحد جوان عضو هیأت علمی دانشگاه تهران به عنوان اولین ناقد به بیان سخنانی پرداخت و اظهار داشت: مسائل آنجا اتفاق می افتاد که علمای اسلام باید ورود کرده تحلیل و کمک و هدایت کننند. انگیزه هایی است که باید بررسی شود پیاده روی احکامی دارد که باید تبیین شود و این امر بر عهده علمای اسلام است.
حجت الاسلام واحد جوان با تأکید بر این که پیاده روی منافع فردی اجتماعی و سیاسی دارد، اضافه کرد: آقای دکتر حق گو جایی گفتند که پیاده روی هویت اسلامی را فراتر دارد اما به نظر می آید پیاده روی اربعین هویت شیعی دارد گرچه از ادیان دیگر هم در آن شرکت می کنند. در بحث انگیزه باید تفاوت بین واقعیت و آن چه که باید باشد صورت بگیرد. انگیزه پیاده روی اربعین را علمای اسلامی باید مطرح کنند اما واقعیت آن چه که هست زیارت امام حسین (ع) است که به انجام می رسد.
وی افزود: عقل همیشه قدسی است و عقلی که گرفتار است خودش را از قدسی بودن می اندازد. عقل اگر عقل باشد قدسی است اما عقل هایی که گرفتار وهم هستند خودشان را از قدسیت می اندازند. عقل منور چیزی است که با شهود نورانی همراه شده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران بیان کرد: مسأله ای را هم که درباب عشق مطرح کردید که عشق حقیقی برای خداوند است و عشق مجازی که علایق برای غرایز است. عشق حقیقی مال خداست. عشق مجازی حیوانی که برای دنیاست عشق مجازی نفسانی به کمالات مثل اخلاق و معرفت ها می پردازد.
وی در آخر اظهار داشت: اگر ما عاشق دوده هستیم آنها ظهور و بروز بالفعل اسامی خداوند هستند. کسی که عاشق چشم و ابروی پیامبر شود متفاوت می باشد با آنکه عاشق اخلاق و خلق و خوی پیامبر شود. عشق مجازی پل حقیقت است یعنی هرآنچه که در مجاز اتفاق می افتد اگر به دیده عبرت بین آنرا نگاه نماییم به عشق واقعی خواهیم رسید. تمام اسامی خداوند در امام حسین (ع) نشسته است فلذا زمانی که او را زیارت می نماییم یعنی خدا را زیارت خواهیم کرد.
سپس امید وقوفی عضو هیأت علمی دانشگاه امام حسین (ع) اظهار داشت: وقتی امام می گوید راه قدس از کربلا می گذرد باید نگاه امام را به اتفاقات امروز تطبیق بدهیم و این که با نگاه های دولت محور از ظرفیت اربعین برای دولت جمهوری مستقل می توان استفاده نمود. باید نگاه را به ساختار بدهیم همانطور که امام این نگاه را دارد. موضوع اربعین می تواند باز طراحی خوبی برای این نگاه امام باشد.
مفهوم جنبش اجتماعی اربعین
در ادامه محمد رادمرد سلیمان دارابی عضو هیأت علمی دانشگاه مازندران به بیان نکاتی پرداخت و اظهار داشت: در زمان سلجوقیان زیارت امام حسین به طور معمول با پذیرش این بود که ممکنست جان زائر به خطر افتد. مسأله زیارت امام حسین برای ایرانیها همیشه حائز اهمیت بوده است و فرصت امروز را هیچ گاه از دست نمی دهند. به دوره قاجار که نگاه می نماییم در زمانی که ایران در نبرد با عثمانی پیروز می شوند، ایرانیها خاک طلب نمی کنند بلکه در قرارداد ارزنه الروم دسترسی راحت زوار به حرم امام حسین مطرح می شود که این امر بیان کننده مطالبه اجتماعی است.
وی به مفهوم جنبش اجتماعی اربعین اشاره نمود و اظهار داشت: یک خاصیت خاصی که پیاده روی اربعین دارد این است که نخبه زداست و عامه مردم هستند که اهمیت دارند و اگر این امر را جنبشی مهم بدانیم در آن نخبگان حائز اهمیت نیستند بلکه مردم نقش مهمی دارند. نمی شود از جنبش اجتماعی صحبت نماییم و در کنارش تضاد اجتماعی نداشته باشیم. قدرت های بزرگی که علاقه ای به این مسأله ندارند موجب ایجاد تضاد و ایجاد حریف و رقیب شده است. نکته مهم این است که اربعین خودش می تواند پشتیبان نیروهای مقاومت در منطقه قرار بگیرد.
منبع: محفل
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب